Przewodnik po obiektywach

Temat obiektywów jest tak samo złożony jak ilość obiektywów dostępnych na rynku. Jest wiele wersji i odmian. O ich wadach i zaletach można by napisać grube tomy. W poprzedniej części poznaliśmy podstawowy podział obiektywów na stało i zmiennoogniskowe a przez zastosowaną ogniskową na szerokokątne, standardowe oraz teleobiektywy. W tej części zajmiemy się obiektywami specjalnymi takimi jak Makro, Tilt-shift, Fish-eye oraz obiektywami lustrzanymi. Są to obiektywy stałoogniskowe specjalnego zastosowania.

Obiektywy typu makro

Każdy kto chociaż raz próbował robić zdjęcia owadom lub kwiatom z małej odległości wie, jak ciężko to wykonać prostym obiektywem. Do takich zdjęć najlepszym rozwiązaniem są obiektywy typu makro. Charakteryzują się one małą lub bardzo małą odległością ostrzenia co daje nam możliwość maksymalnego zbliżenia się do fotografowanego obiektu oraz powiększenie obiektu większe niż 1:1. Część teleobiektywów zmiennoogniskowych posiada funkcję makro, ale tylko w ograniczonym zakresie ogniskowych.

Zdjęcie wykonane z użyciem obiektywu makro; ©nicholashan

Pozostałe typy obiektywów różnią się bardzo budową od typowych obiektywów i są stosowane do jeszcze bardziej kreatywnych zadań.

Fish-eye

Najpopularniejszą grupą obiektywów specjalnych są obiektywy typu rybie oko (Fish-eye). Są to obiektywy bardzo szerokokątne, posiadające kąt widzenia między 180 a 220 stopni i charakterystyczne zakrzywienie linii w obrazie. Tak nienaturalny obraz powstaje przez nieskorygowanie dystorsji soczewek, dzięki któremu powstaje beczkowate zakrzywienie obrazu.

Wielu fotografów architektury lubi pracować z tymi obiektywami gdyż przy ich pomocy mogą pokazać bardzo dużo przestrzeni w bardzo kreatywny sposób.

Wyróżniamy dwa rodzaje tego typu obiektywów.

1. Pierwszy rodzaj to taki, który powoduje, że na zdjęciu widzimy całe koło obrazu wyświetlonego przez obiektyw na matrycy. Pozostała przestrzeń kadru, tzw. winieta pozostaje czarna.
2. Drugi rodzaj to taki, w którym przestrzeń kadru wpisana jest w koło obrazu i nie występuje już winieta.

Zdjęcie wykonane z użyciem obiektywu Fish-eye; ©deltaoff

Tilt-shift

Obiektywy Tilt-shift zwane po polsku pokłonowcami to tak naprawdę dwie różne funkcje w jednym obiektywie. Nazwa z angielskiego pochodzi od słów Tilt – shift czyli przechyl – przesuń i w skrócie przedstawia możliwości obiektywu. Kiedyś każda z tych funkcji była oddzielnym rodzajem obiektywu.

Funkcja Tilt odpowiada za przechył obiektywu, czyli możliwość zmiany płaszczyzny ostrości. Dzięki niej możemy wykonać zdjęcie na którym świat wygląda jak makieta. Ta sama funkcja czasem stosowana jest przy fotografii produktowej. Część aparatów ma program „miniatura”, który symuluje takie zdjęcia .

Funkcja Shift odpowiada za przesunięcie (prostowanie) perspektywy.

Przy fotografii architektury mamy trzy możliwości. Odejść wystarczająco daleko by zachować proste linie w budynku, podejść blisko i godzić się na perspektywiczny układ linii albo zastosować obiektyw typu shift który mimo podejścia blisko pomoże nam zachować proste linie fotografowanego obiektu.

Programy graficzne do obróbki zdjęć także mają możliwość prostowania perspektywy kosztem jakości (rozciąganego) obrazu.

Zdjęcie wykonane z użyciem obiektywu Tilt-shift; ©cookelma

Obiektywy lustrzane

Stawkę zamykają obiektywy lustrzane. Są to teleobiektywy o bardzo dużej ogniskowej zbudowane z pomocą lustra. Taka budowa powoduje zmniejszenie wielkości fizycznej, a co za tym idzie większą mobilność takiego obiektywu. Zastosowanie lustra w układzie optycznym powoduje ograniczenie ilości światła które dostaje się do matrycy, co powoduje ograniczenie jasności takiego obiektywu. Taka sama budowa stosowana jest w teleskopach.

Zdjęcie wykonane przy użyciu obiektywu lustrzanego; ©marionberaudias

Zależnie od upodobań fotograficznych i zakresu tematów zwykle potrzebujemy innych obiektywów lecz czasem niestandardowe wykorzystanie obiektywu może spowodować uzyskanie zaskakujących efektów artystycznych. Generalnie wykorzystanie danego obiektywu przez fotografującego w danej sytuacji zależy od kreatywności i pomysłu na zdjęcie.  🙂